In 1509 bereikte een Portugese vloot Malakka en in 1511 veroverden de Portugezen de stad. Tot 1526 bleven er schermutselingen tussen Portugal en de verdreven heersers van Malakka. Daarna stichtten afstammelingen van de Sultan nieuwe staten in Johor en Pahang. In 1641 veroverden de Nederlanders Malakka op de Portugezen en in 1786 vestigden de Engelsen zich op Penang en in 1819 in Singapore. In 1824 ruilden de Engelsen Bengkulu voor Malakka en zo waren de Britse ‘Straits Settlements’ langs de westkust van Malaya compleet.
Op het schiereiland werden in 1848 grote tinreserves ontdekt. Ondertussen stond het Chinese keizerrijk op instorten en dus vluchtten veel Chinezen naar Maleisië om te werken in de nieuwe tinmijnen. Deze gebeurtenissen zorgden voor grote instabiliteit en leidden tot een bloedige burgeroorlog in Selangor en Perak. Dit feit en de druk van ondernemers in de Straits Settlements zorgde ervoor dat het Britse bestuur in 1874 overeenkomsten sloot met een aantal sultanaten. Britse residenten namen de feitelijke leiding over van de staten, die in naam zelfstandig bleven. De volgende stap werd gezet toen de belangrijkste staten in 1895 verenigd werden in een door de Britten vanuit Kuala Lumpur bestuurde federatie.
Onder Brits bestuur ontwikkelde de economie zich snel en Malaya groeide uit tot ’s werelds grootste producent van tin, rubber en palmolie. Aan de arbeidsbehoefte werd voldaan door immigranten uit China en Brits Indië.
Japanse troepen in Kuala Lumpur in 1941.
Na de Japanse bezetting richtten de Britten de Unie van Malaya op die Chinese en Indiase immigranten staatsburger maakte en een einde maakte aan de speciale positie van de Maleisische Sultans. De tegenstanders van dit plan waren de communisten en Maleisische nationalisten die in 1946 de UMNO partij oprichtten. Uiteindelijk bleek UMNO de belangrijkste onderhandelingspartner te zijn omdat de communisten te radicaal waren en de andere Chinese en Indiase partijen niet geïnteresseerd waren in onafhankelijkheid. Het compromis dat in 1948 werd bereikt was een federatie met staatsburgerschap voor immigranten en een speciale positie voor de Sultans en de Maleise bevolking. Direct daarna begonnen de communisten een guerrillaoorlog die zij uiteindelijk verloren.
In 1957 werd Malaya onafhankelijk, maar Singapore bleef een kroonkolonie van Engeland. Met Singapore buiten de federatie waren de Maleisiërs nét in de meerderheid en niet de Chinezen en had de Maleisische UMNO in het parlement dus de macht, samen met Indiase en Chinese coalitiegenoten.
In 1963 werd besloten Singapore, Sarawak, Noord-Borneo en Brunei bij Malaya te voegen en zodoende Maleisië op te richtten. Brunei haakte op het laatste moment af en Indonesië en de Filipijnen erkenden Maleisië aanvankelijk niet. Indonesië probeerde Maleisië in zijn invloedssfeer te krijgen tijdens de “konfrontasi” oorlog van 1962-1966. In 1965 werd Singapore om politieke redenen uit de federatie gezet en de stadstaat werd toen een onafhankelijk land.
In 1969 braken in Kuala Lumpur ernstige etnische rellen uit nadat de UMNO de verkiezingen had verloren. De noodtoestand werd uitgeroepen en onder premier Abdul Razak werd in 1971 de ‘New Economic Policy’ (NEP) ingesteld die de arme, achtergestelde Maleise bevolking trachtte te helpen door zware positieve discriminatie. Veel Chinese en Indiase intellectuelen verlieten daarna Maleisië.
In 1982 kwam premier Mahathir Mohammed aan de macht en hij duwde een programma van industrialisatie en economische liberaliseringen door. In 1988 raakte hij in conflict met de rechterlijke macht en maakte nog dat jaar met een grondwetswijziging de rechterlijke macht ondergeschikt aan het parlement. Hoewel hij bruut was tegen zijn tegenstanders groeide de Maleisische economie eind jaren 1990 met bijna 10% per jaar.
In 1997 brak de Aziatische monetaire crisis uit maar Mahathir lapte het economisch advies van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) aan zijn laars. Hij legde de internationale handel in Maleisisch geld en aandelen stil om zo stabiliteit te creëren. Uiteindelijk was de crisis in Maleisië veel minder ernstig dan in Thailand, Indonesië en Zuid-Korea en gaf het IMF zijn fouten toe.
In 1998 brak er ook een hevige leiderschapsstrijd uit tussen Mahathir en diens vicepremier Anwar Ibrahim. Anwar moest snel het veld ruimen en in 2004 werd Abdullah Badawi de zesde premier van Maleisië.
De oppositie heeft afgelopen maand verrassend de verkiezingen in Maleisië gewonnen. De 92-jarige oppositieleider, oud-premier Mahathir Mohamad, heeft de overwinning uitgeroepen.
Uit de officiële uitslag blijkt dat de tegenstanders van premier Najib Razak kunnen rekenen op zeker 112 van de 222 zetels in het parlement. Daarmee hebben de oppositiepartijen een parlementaire meerderheid in handen.
Mahathir verwacht donderdag tot premier te worden benoemd. Duizenden aanhangers van de oppositie gingen de straat op in Kuala Lumpur om de verkiezingsuitslag te vieren. Zij zwaaiden met vlaggen, juichten en claxonneerden.
Mahathir had de handen ineen geslagen met zijn voormalige protegé Anwar Ibrahim, die momenteel nog in de gevangenis zit. De twee mannen raakten eerder gebrouilleerd. Mahathir ontsloeg zijn toenmalige vicepremier Anwar in 1998. Die begon daarna een eigen politieke beweging, maar werd veroordeeld wegens sodomie. Dat gebeurde in 2015 opnieuw.
Razak
De zittende premier Najib Razak accepteerde zijn verkiezingsnederlaag donderdagochtend . Hij stelde wel dat het aan de Maleisische koning Muhammad V is om een nieuwe minister-president aan te stellen, omdat geen enkele partij een meerderheid heeft.
corruptieschandaal
De populariteit van de zittende premier had te lijden onder een corruptieschandaal. Tijdens zijn bewind zouden miljarden uit het staatsfonds MDB zijn verdwenen. Najib ontkende iets te hebben misdaan.
laatste nieuws
De Maleisische koning Muhammad V is afgetreden. Dat heeft het Nationale Paleis zondag bekendgemaakt. Zijn aftreden komt onverwacht. Maleisië kent een roulerend koningschap, waarbij elke vijf jaar een sultan uit een andere regio wordt verkozen tot koning. Muhummad was sinds 2017 koning. De reden voor de abdicatie is nog niet bekend. Hij was de vijftiende koning van het land.